خاطرات روزانه

When Going Gets Tough, Tough Gets Going....

خاطرات روزانه

When Going Gets Tough, Tough Gets Going....

بولتزمن

مجله اخبار فیزیک اروپا یا «یوروفیزیکس نیوز» را معمولا هر چند وقت دریافت میکنم. برخی اوقات مطالب خواندنی در ان میبینم که نه به عنوان مطالب تخصصی ولی به عنوان مطالبی خواندنی برایم جالب هستند. امروز در حال ورق زدن این شماره مطلبی در مورد «بولتزمن» فیزیکدان قرن گذشته نوشته بود؛ از دوران تحصیلش در دانشگاه وین و تا دوران ارایه نظریه هایش در آلمان و تا سال ۱۹۰۶ که در شهر تریست ایتالیا...«بدلیل بد آموزی این قسمت را نمینویسم». عکسی ماهواره ای هم از شب های کره زمین چاپ کرده بود و این را به درجه صنعتی بودن کشورها ربط داده بود. یعنی کشورهای صنعتی تر در شب در عکسهای ماهواره ای خیلی روشن به نظر میرسند و مناطق غیر صنعتی تاریک. مثلا اروپا امریکای شمالی و چین و ژاپن کاملا توی این عکس روشن به نظر میرسیدند و قاره افریقا کاملا تاریک. ایران و ترکیه هم نسبتا روشن بودند ولی اطراف ایران اکثرا تاریک به نظر میرسید مگر چند نقطه نورانی اطراف خلیج فارس.

 قسمتی هم گریزی به جنگهای آنزمان اروپا زده بود. این قسمت جنگ را که خواندم یاد دوران مدرسه خودم افتادم که در زمان جنگ صدام با ایران بود.

------------------

کلاس چهارم دبستان بودیم در مدرسه سعدی در مسجدسلیمان. مدرسه سعدی در خیابان «همافران» منطقه پشت برج بود. آنزمان خانه های اطراف مدرسه اغلب به سبک خاصی بودند. سقفهای با شیروانی؛ حیاط های بزرگ سبز چمنی  که اغلب درختان کنار ؛اکالیپتوس و خرما توی آنها میکاشتند.  به آن سبک خانه ها میگفتند خانه شرکتی که یادگاری شرکت نفت ایران و انگلیس بود. تقریبا اواسط سال بود در زمان جنگ صدام با ایران. که یک صبح وارد مدرسه شدم دو تا بلدوزر توی حیاط مدرسه دیدم و قسمتی از حیاط که کنده بودند. گفتند که میخواهند برای دانش آموزان پناهگاه بسازند. چندین هفته کار کندن زمین طول کشیده بود و در طول این مدت دانش آموزان سال آخری کلاس پنجم که از ما بزرگتر بودند در زنگهای تفریح با هم مسابقه میگذاشتند که کدامیک میتوانند از این ور این حفره بزرگ به طرف دیگر بپرند طوریکه توی حفره نیفتند. فکر کنم عمق حفره ۲-۳ متر و ابعاد آن ۶-۷ متر در ۱.۵تا ۲ متر بود. آنها میخواستند همین ۱.۵ متر را بپرند. حتی روزی بود که یک نفر از دانش اموزان کلاس سومی که نتوانسته بود این کار را درست انجام دهد افتاد توی حفره ولی شانس اورد که شب قبلش باران زده بود و حفره پر اب شده بود. معلم ناظم آمد و با کمک یک نفر دیگر او را از درون آب بیرون کشیدند قبل از اینکه زیر آب بلایی سرش بیاید.

کنترل اف

دیروز دنبال منوی مخصوص مربوط به دیافراگم در دوربین عکاسیم میگشتم. کل کتاب راهنمای آنرا چندین بار ورق زدم ولی نتوانستم منوی مورد نظر یا مطلبی در مورد آن پیدا کنم. یاد کلید کنترل-اف در کامپیوتر افتادم که چه راحت هر کلمه ای را در یک فایل برای شما پیدا میکند و نیازی به خواندن تمام مطلب نیست..

----------------------------------------

کمیته فنی در هفته گذشته تشکیل شد و اعضای فنی گروه نظراتشان را در مورد برخی طراحیها از جمله طرح الکترومکنتهای پالسی و ضرورت نازک کردن روکش تیتانیوم سرامیک در کیکر بیان کردند. گفتند که بهتر است در این زمینه سیمولیشنی شبیه انچه در مرکز سینکروترون سولیل Soleil در فرانسه انجام شده تهیه شود. در مورد تغییر فرکانس بوستر از یک هرتز به سه هرتز هم مطرح شد که بایستی ببینم این نظرشان از روی معده بوده است یا واقعا برای بازده بوستر بهتر است. در مورد سپتام هم نظراتی دادند که از جمله تهیه نقشه ها برای ارایه و خرید است.

بازدیدی هم از مراحل ساختمان داشتیم که جالب بود. شخصی که از مرکز «منبع پیشرفته فوتون» در امریکا یا اصطلاحا APS در جلسه شرکت کرده بود با دیدن ساختمان گفت که این ساختمان از مرکز ما جالب تر و زیباتر است. گفتم که در اینجا دو چیز میتواند جذاب باشد یکی ساختمان و دیگری تئوری ارایه دادن.

بازهم سفر سانفرانسیسکو

مقاله ای با عنوان «طراحی الکترومگنتهای پالسی(ضربه ای) برای تزریق الکترونها به درون حلقه انبارنده» به کنفرانس شتابگرهای امریکا که امسال در نیومکزیکو برگزار میشود رجیستر کردم. احتمال اینکه در ماه جون در آن کنفرانس شرکت کنم زیاد است ولی کاملا مطمئن نیستم؛ این بستگی به مسایل زیادی دارد... هوا مدتی است شدیدا سرد شده ولی باران درست حسابی نزده است در نتیجه از ا متر آو فکت هوا کمی خشک است..

-----------------------------------------

بعضی وقتا در برخوردهای روزانه با افرادی روبرو میشوم که نوع نگرششان به زندگی برایم خیلی عجیب است. بعضیها را دیده ام به جای تمرکز روی مسایل شخصی و رفع آنها؛ انرژی خود را صرف فکر کردن به چیزیهایی میکنند که برای حال و آینده شان سودی ندارد. از یکی از آنها پرسیدم چرا به دنبال مسایل معین و قابل حل در زندگیت نمیروی به جای اینکه همیشه از سیاست و اجتماع و .. ناله کنی؛ به جای اینکه بپرسی « مرغ اول بود یا تخم مرغ» بهتر است بپرسی که چطور میتوانم از مرغ و تخم مرغ استفاده کنم.  او به من جواب داد منظورت از مسئله چیست؟ منظورت از حل کردن چیست؟ منظورت از زندگی چیست؟... اینقد از این کلمات بکار برد که گفتم من عمیقا معذرت میخواهم. هر جور که دوست داری باش.

تکنولوژی سینکروترون

..مقاله ای خواندم در مورد وضعیت کشورهای توسعه نیافته و توسعه یافته در استفاده از انرژی هسته ای و ابزار مهمی بنام نور سینکروترون که در لابراتوارهای بزرگ فیزیک در اروپا؛ امریکا و ژاپن یک دهه هست که کمک فراوانی به توسعه اقتصادی و دانشگاهی انها کرده است. زمانیکه چندین سال پیش در ایران بودم و در زمینه تحقیقات فیزیکی در مرکز فیزیک نظری تهران همکاری میکردم متوجه شدم که آخرین تکنولوژی که امروزه فیزیکدانان ایرانی برای انجام آزمایشاتشان استفاده میکنند تکنولوژی سایکلوترون هست. این تکنولوژی مربوط به بیست سال قبل غرب هست و تقریبا امروزه دیگر کاربردش در حد پایینی محدود شده است.

در عوض سینکروترونها کاربردهای فراوانی به خصوص در زمینه های-تک دارند. آنها در نانوتکنولوژی؛ بیوتکنولوژی؛ تولید الماس؛ پزشکی هسته ای و صنایع دفاعی به سبب دقت نتایجشان پیشتاز هستند. شاید استفاده از سینکروترونها به دلایل محصولات استراتژیک آنها بوده که از انتقال تکنولوژیشان بدون هیچ سر و صدایی به ایران جلوگیری شده است.