تجربه جالبی از خیلی وقت پیش وقتی پروژه شتابدهنده سینکروترونی را در خارج از اروپا در دست انجام داشتیم. حدود سال 2007 وقتی خیلی جوانتر بودم، که کارهای راه اندازی مایکروترون را در پروژه ای بنام «شتابدهنده خاورمیانه» اغاز کردیم. برای هر کسی که با کارهای علمی و نحقیقاتی آشنا نباشد، احتمالا فرض بر اینست که در پروژه بین المللی چون این پروژه، محققین و مهندسین پشت کامپیوترهایشان نشسته اند و گاهگاهی به ازمایشگاههای از قبل تجهیز شده میروند و چند دستور یه تکنسین ها میدهند و خدمتکارهایی برایشان چای و قهوه میاورند !!
اما واقعیت کاملا فرق میکند. در آنزمان، من به اتفاق پنج نفر دیگر مسئولیت اصلی طراحی قسمت رینگ شتابدهنده و راه اندازی و مدیفیکاسیون شتابگرهای مایکروترون microtron و بوستر booster را به عهده داشتیم. برای آغاز به کارهای راه اندازی مایکروترون بسی، نیاز به تجهیز آزمایشگاه برق و دیاگنوستیک داشتیم. از راننده مرکزمان خواستم تا مرا به بازار وسایل برقی شهر ببرد. در انجا وسایل ساده ای مثل اچار پیچ گوشتی، هویه برقی، انبر دستی و قیچی سیم ، اهم و ولت متر، فازمتر و جعبه ابزار ساده و. .. خریدیم و به مرکز شتابدهنده برگشتیم. یک اسیلوسکوپ آنالوگ هم از دانشگاه کناریمان قرض گرفتیم. چند وسیله دیگر هم شامل یک مولد پالس signal generator از تجهیزات مستعمل شتابدهنده آلمانی bessy جدا کردم. دو سال بعد وقتی خبرنگار مجله برق و الکترونیک IEEE برای تهیه گزارشی از شتابدهنده امد و با من هم مصاحبه ای کرد، همینها را در مجله نوشت! با همین وسایل ابتدایی کارهای اماده سازی منابع قدرت پالسیhigh voltage modulator ، تجهیزات بیم یابی diagnostics و سایر الکترونیک مایکروترون را اغاز کردیم. اغلب این تجهیزات قدیمی مربوط به سال‌های 1980 بودند. بعد از ساخت بسیbessy دو در آلمان، شتابدهنده bessy 1 یک و تجهیزات‌ش به انبار مستعمل فرستادهشدند.....ولی سرانجام درغالب کمک علمی یونسکو، با کشتی به آن مرکز فرستاده شدند.
همکاران من در قسمت خلا vacuum و مکانیک و یا فرکانس رادیویی RF هم با تجهیزات ساده و اولیه ای شروع کردند. اما نتیجه راه اندازی و خروج بیم الکترون ازین شتابگر ۲۲ میلیون الکترون ولتی22MeV بعد از یکسال بود. البته بعد از موفقیت در راه اندازی این شتابدهنده ، کمکهای زیادی بخصوص از طرف اتحادیه اروپا شد تا تجهیزات اندازه گیری مدرن و ... خریداری شود. اما بعنوان تجربه ، هر چند که داشتن تجهیزات و لوازم مدرن در کارهای مهندسی و تحقیقاتی ، بسیار به مدت زمان انجام ان کمک میکند، ولی مهمتر از تجهیزات مدرن، پشتکار و علاقه متخصصین است که باعث پیشرفت و ماندگاری پروژه های علمی تحقیقاتی و صنعتی میشود.
.............
آه کردم؛ چون رسن شد آه من
گشت آویزان رسن در چاه من
آن رسن بگرفتم و بیرون شدم
چاق و زفت و فربه و گلگون شدم
"مولانا"