خاطرات روزانه

When Going Gets Tough, Tough Gets Going....

خاطرات روزانه

When Going Gets Tough, Tough Gets Going....

پروژه سینکروترون پروتون تواترون

پریروز وزارت انرژی به مدیریت شتابگر 6.2  کیلومتری عظیم تواترون TEVATRON در ایالات متحده بطور رسمی خبر داد که این شتابدهنده «سینکروترون پروتون»  بودجه ای برای ادامه فعالیتهای این مرکز از پایان سال ۲۰۱۱ به بعد اختصاص نخواهد داد. این خبر ناخوشایندی برای همه فیزیکدانان و دانشمندانی است که در آن مرکز کار میکنند. هر چند که بیشتر این تصمیم گیری بدلیل مسایل سیاسی و اقتصادی موجود در ایالات متحده بوده است ولی از لحاظ علمی و تکنولوژیکی هم دلیل قانع کننده ای برای ادامه کار این ابر شتابدهنده «سینکروترون پروتون» زیر زمینی وجود ندارد. ال.اچ.سی LHC در مرز سوییس و فرانسه اکنون ماشینی با قدرتی دهها برابر تواترون است و یکسال پیش آرام آرام کار خود را شروع کرده است. این یعنی تواترون عملا کارکرد علمی؛ فنی و پرستیژ خود را از دست خواهد داد ؛ نه تمام آنرا ولی مقدار زیادی از آنرا... تواترون ماشین قدرتمندی است که در سال ۱۹۷۶ کار خود را آغاز و در سال ۱۹۸۳ تکمیل شد. در آنزمان تا دو دهه بعد یکی از سمبلهای توانمندی ایالات متحده در علم و تکنولوژی بود. هر چند که قرار است تجهیزات بکار رفته در این ماشین در جاهای دیگر استفاده شود و مطالعه احتمالی برای ساخت ماشین شتابدهنده حلقوی جدیدی که تعداد پروتونهای بیشتر در حجم کمتری را به ماده هدف بکوباند را در دست کار دارند.  

«پروژه های با تکنولوژی بالا باید در زمان مناسب یا زودتر از آن به نتیجه برسد.» آیا ساخت کارخانه تولید اتومبیل «ژیان» در سال ۲۰۱۰ منطقی است؟ خیر. در سال ۱۹۵۰ یعنی ۶۰ سال پیش چطور؟ بله. در آن موقع افتخار ملی کشور سازنده اش بود. پروژه های شتابدهنده هم از این قاعده جدا نیستند؛ آنها بایستی در زمان مناسب به بهره برداری برسند؛در غیر اینصورت فرصت سوزی و اتلاف وقت در چنین پروژه هایی بهای سنگینی برای کشورشان دارد.  

------------ 

«... و آن میوه ای زودتر شاداب میگردد که اول بشکفد. رویش علفهای هرز بدون تابش خورشید هم میسر است...» « اتللو , ویلیام شکسپیر» 

سفرنامه وین-بوداپست ۲

در مجارستان تنها شهر بوداپست (یا به اصطلاح محلی بوداپشت) را گشتیم. بوداپست متروی قدیمی دارد که دومین مترو قدیم جهان است و در سال ۱۸۹۶ یعنی حدود ۱۱۵ سال پیش افتتاح شده بود. رودخانه خروشان ولی آرام دانوب این شهر را به بودا و پست قسمت میکند. (اوپرای «دانوب آبی» اثر اشتراوس را بشنوید.) با قایق بزرگی یکساعت هم روی دانوب حرکت کردیم. برف و کولاک نسبت به «وین» در آن چند روز بیشتر بود به حدی که برخی اوقات برای بیرون رفتن و گشتن در خیابانها با مشکل بر میخوردیم. در وین هر چند که هوا تا منفی ۱۰ درجه هم سرد بود ولی آفتاب بی جانی داشت که حس گرمابخشیش خوشایند بود. با اینکه رفاه عمومی در بوداپست نسبت به کشورهای غرب اروپا کمتر است ولی قیمت کالاها تفاوت چندانی با سایر کشورهای غرب اروپا نداشت.  کمی دقت در ساختمانها؛ خیابانها؛ معماری و ساکنین بوداپست؛ گذشته باشکوه این شهر را در ذهن القا میکند و حال آنکه وضعیت حاضر این شهر گفتنی خاصی ندارد.. ساکنین این شهر ولی از لحاظ «ترکیب چهره» هم تفاوتهایی با سایر کشورها دارند. قیافه هایی جذاب و دیدنی..  

  

---------- 

حاصل کارگه کون و مکان این همه نیست   باده پیش آر که اسباب جهان این همه نیست

پنج روزی که در این مرحله مهلت داری   خوش بیاسای زمانی که زمان این همه نیست. 

«حافظ»

سفرنامه وین-بوداپست 1

 در سفر به «وین» ما به جندین مرکز دیدنی رفتیم. یکی از آنها بنای یادبود دانشمندان ایرانی در ورودی مقر سازمان IAEA بود. نصب این پیکره ها در آنجا معانی و حسهای جالبی دارد که هر کس میتواند بر طبق عقیده اش آنرا تعبیر کند. احتمالا در آینده ای نزدیک این بنا رونمایی رسمی خواهد شد. در هر صورت این نشان میدهد که دوستان ایران هم در جامعه جهانی کم نیستند. 

 

 

ظهر همان روز برای نوشیدن کافی به یک «فست فود» رفتیم. و با کمال خرسندی یکی از افراد مسئول آنجا ایرانی بود. خانم محترمی که گفت از صحبتهای فارسیتان متوجه شدم که ایرانی هستید. البته قبل از آن پرسید که «آیا شما ایرانی هستید؟» و من گفتم «بله ما ایرانی هستیم ولی در آنجا ساکن نیستیم و برای چند روز تعطیلات به وین آمده ایم.» قهوه خوشمزه ای نوشیدیم و به موزه موسیقی کلاسیک وین که در نوع خود در جهان کم نظیر است رفتیم. از آلات موسیقی گرفته تا تجهیزات مختلفی برای آزمایش شنوایی و فرکانس فیلتر گوش و تا رهبری Virtual Reality یک کنسرت سمفونی بزرگ که من هم البته برای مدتی رهبری سمفونی را انجام دادم که هر چند خودم از سمفونی ساخته ام خوشم آمد ولی در پایان نوشت که شما «خارج» میزنید, همنوازان گیج شده اند, موفق باشید :-)  

سفر به مجارستان و اتریش

از سفر تعطیلاتیمان برگشتیم. ما به مجارستان و اتریش رفتیم و از سوییس و آلمان عبور کردیم. در «وین» و «بوداپست» چند روزی ماندیم و مکانهای جالبی از جمله موزه موسیقی کلاسیک اتریش در «وین» و بنای پرافتخار یادبود «دانشمندان ایرانی» در ورودی سازمان بین المللی انرژی اتمی IAEA  که به تازگی ساخته شده است را دیدیم. پیکره هایی از ابوریحان بیرونی, ابوعلی سینا, عمر خیام و رازی در ورودی مجتمع...  

در بوداپست سوار کشتی های کوچک توریستی رود «دانوب» و پلهای متعدد ساخته شده روی آنرا بر فراز رود پر آب دانوب تماشا کردیم. قلعه بودا و منطقه «پشت» بوداپست (در اصطلاح محلی بوداپشت) را با اتوبوسهای توریستی شهر گشتیم. تفاوت فرهنگی و رفاهی مردمان این کشورها را حس کردیم... با متروی قدیمی بوداپست کمی در شهر چرخیدیم و با قطار از بوداپست به وین رفتیم. هیچ خبری از چک کردن پاسپورت و ...نبود. اینجا در اتحادیه شینگن اروپا رفتن از کشوری به کشور دیگر براحتی سفری بین شهری در یک کشور است.  

هوا ولی تا مرز منفی 15 درجه سرد بود.

شرح سفر و عکسها را در همین پست یا پستهای بعدی میگذارم.

اسپالاسیون نوترون- سفر آخر سال 2010

هفته پیش رو به مناسبت تعطیلات آخر سال میلادی؛ مسافرتی به چند کشور اروپایی اطراف خواهیم داشت. از آنجا که در این هفته تقریبا همه چیز تعطیل است بهترین انتخاب همان سفری توریستی به مناطقی است که تاکنون نبوده ایم. هر چند که برف و باران و کاهش دمای امسال سفرمان به آن مناطق را به نوعی ادونچر Adventure تبدیل کرده است. البته نه از نوع اندونچری که مثلا به مناطق قبیله ای افریقا یا امریکای جنوبی و بلکه به همین کشورهای اطراف است. بعد از برگشت از این سفر شرح آنرا خواهم نوشت. 

-------------- 

خوشبختانه دولت محترم اینجا در آخرین جلسه امسال، دیروز اجرای طرح پروژه «اسپالاسیون نوترونی» در این منطقه را رسما امضا کرد و مبلغ جمعی 190 میلیون یورو را برای اجرای 5 ساله آن در نظر گرفت. این عمل راه را برای تسریع اجرای این پروژه بزرگ و نتایج سودمندش برای این کشور و منطقه اروپا کاملا هموار کرده است. این پروژه بعد از پروژه «شتابدهنده سینکروترون ملی» این کشور با بودجه تقریبی 250 میلیون یورو, بزرگترین پروژه زیرساختی علمی و فنی برای کشور تا اکنون محسوب میشود.