طرحهای منطقه ای شتابگر

سال ۱۳۸۵ وقتی به کنفرانس تجهیزات شتابگرها در لیون فرانسه رفته بودم؛ یکی از سخنرانان دعوت شده خاطره جالبی را بیان کرد. او سالها تجربه کار در زمینه شتابگرها را داشت و اکنون حدود ۱۰ سال بود که بازنشسته شده بود. در قسمتی از صحبتهایش به موضوع تلاشها و سختیهایی که او و همکارانش معمولا در اوایل برای تصویب پروژه های شتابدهنده در کنگره دولت ایالات متحده متحمل میشدند اشاره کرد. گفت «که در دهه ۸۰ وقتی همکارش برای دفاع از پروژه شتابدهنده-کلایدر سوپرهادی به کنگره رفته بود؛ آخرین سوالی که یکی از نمایندگان کنگره از او پرسیده بود اینبود که «آیا دولت ما میتواند توسط این تجهیزات ثابت کند که خدا وجود دارد؟!» این سوال نشاندهنده تفکرات عمیق دولت ایالات متحده در استفاده از تکنولوژی برای اهداف استراتژیکش در زمان جنگ سرد بود...او به نماینده کنگره جواب داده بود که این تجهیز تا حد امکان بشری ما را به این هدف نزدیکتر میکند.»

---------------------------------------------

اغلب کشورهای متنفذ علمی خاورمیانه از جمله ترکیه؛ عربستان ؛ اسراییل و پاکستان در سالهای اخیر برنامه هایی برای سرمایه گذاری در تجهیزات فیزیک انرژی بالا از جمله طرح های شتابدهنده آغاز کرده اند. برنامه ریزیهای بلند مدت کشوری و مسایل فنی مربوط به تکنولوژی آن که کاربردهای دوگانه در مقاصد صلح آمیز و یا کاربردهای امنیتی و نظامی از طرف دیگر و نیز دیدگاههای رقابتی در ورود تکنولوژیهای مدرن باعث شده است که این کشورها اقداماتی در این زمینه انجام دهند. هر چند که طرحهای ساخت شتابدهنده های ملی در این کشورها کاملا متفاوت پایه گذاری شده است. در کشور عربستان برنامه ریزی برای ساخت یک شتابدهنده نسل چهارم در مدت ده سال بصورت ترن-کی (کلید-به-دست) ارایه شده است. بدین معنی که شرکتهای مشاور خارجی بطور کامل کار طراحی؛ ساخت و نصب آنرا در مدت ده سال انجام خواهند داد.

کشور پاکستان برنامه ای ۱۵ ساله دارد که در ابتدا تمرکز کار بر آموزش نیروی انسانی و طراحی گام به گام و ساخت و نصب آن توسط متخصصین داخلی و خارجی در دوره ای ۱۵ ساله انجام میشود. کشور ترکیه نیز برنامه ای ۸ ساله برای طراحی و ساخت مشارکتی در نظر گرفته است. معمولا سرمایه گذاریهای چند صد میلیون دلاری در پروژه های تحقیقاتی-صنعتی به آسانی توسط دولتها تصویب نمیشود. سیاستمداران معمولا نیاز به دلایل قانع کننده در این زمینه دارند. حال چه دلایلی مسئولین علمی این کشورها را به سرمایه گذاریهای طولانی مدت در این زمینه تشویق کرده است خود موضوع جالبی است....